Sint-Antonius vieren in Koningshooikt
Vorig jaar plaatste Vlaams minister van cultuur Jan Jambon de Sint-Antoniusvieringen op de Inventaris Vlaanderen van het Immaterieel Cultureel Erfgoed. Deze volksfeesten, ter ere van Sint-Antonius, de patroonheilige van de varkens, varkenshoeders en slagers, worden in tal van Vlaamse dorpen georganiseerd.
Deze traditie kan dus niet ontbreken in onze reeks ‘immaterieel erfgoed in de Kempen’ want ‘zo goed voelt Sint-Antonius vieren in Koningshooikt’.
De patroonheilige van de parochiekerk in Koningshooikt mag dan Sint-Jan- Evangelist zijn, de inwoners komen samen rond de Sint-Antoniusverering. De huidige kerk is gebouwd op de fundamenten van een oude Sint-Antoniuskapel.
Op de eerste zondag na 16 januari vieren de Hooiktenaren samen de naamdag van H. Antonius Abt (17 januari). Voor de misviering start, worden de gaven van handelaren en parochianen naar de kerk gebracht en rond het heiligenbeeld van Sint-Antonius uitgestald. Omdat de heilige vaak met een varken wordt afgebeeld, wordt gekozen voor varkenskoppen, pensen, spek maar ook voor groenten, brood, taarten, drank, … kortom alles van hof en erf. Na de eucharistieviering wordt de Sint-Antoniusrelikwie vereerd door handoplegging. Daarna start in het hoofdportaal de verkoop per opbod van alle gaven. De roeper leidt alles in goede banen en wijst de producten toe aan de meestbiedenden. De opbrengst van de verkoop wordt door de kerkfabriek gebruikt voor de verfraaiing van de kerk of wordt geschonken aan een goed doel.
Sint-Antonius leefde in de 3de – 4de eeuw. Hij woonde een deel van zijn leven in de Egyptische woestijn en wordt daarom aangeduid als de stichter van het monnikenleven. Hij wordt afgebeeld met een staf, bekroond met Tau-kruis, een bel, een boek, een varken. Als attribuut symboliseert het varken de beproevingen van de H. Antonius in zijn ascetisch leven.
Felix Timmermans schreef rond de Antoniusviering in Hooikt het verhaal De moedwillige verkenskop. Het diende als inspiratiebron voor een toneelopvoering.
De bewoners van Koningshooikt blijven samenkomen rond de Sint-Antoniusverering. Ze houden er herinneringen in vast en voelen zich erdoor verbonden. Daarom blijven de Landelijke Gilde, de Chiro Koningshooikt, de dorpsraad en de kerkfabriek Sint-Jan-Evangelist Koningshooikt werk maken van de Sint-Antoniusverering. De dorpsraad van Koningshooikt neemt sinds 2023 de organisatie op zich.
Meer info?
immaterieelerfgoed.be/nl/erfgoederen/sint-antonius-vieren-in-koningshooikt